Wyżnia Spadowa Przełączka
 Widok z Niżnich Rysów | |
| Państwo | |
|---|---|
| Wysokość |
ok. 2235 m n.p.m. |
| Pasmo | |
| Sąsiednie szczyty | |
Położenie na mapie Tatr  | |
Położenie na mapie Karpat  | |
 49°11′14,6″N 20°05′20,0″E/49,187389 20,088889
| |
Wyżnia Spadowa Przełączka (niem. Obere Böhmischseescharte, słow. Vyšná Kamzíčia štrbina, węg. Felső-Csehtavi-csorba[1], ok. 2235 m) – niewielka przełączka w Żabiej Grani w Tatrach Wysokich. Znajduje się tuż na południowy zachód pod wierzchołkiem Żabiego Szczytu Wyżniego[2].
Jest jedyną w Tatrach przełęczą zwornikową – łączą się w niej trzy granie:
- na południe ku Rysom,
- na północny wschód ku Młynarzowi,
- na północny zachód ku Żabiemu Mnichowi (Żabia Grań)[2].
Niekiedy błędnie jako przełęcze zwornikowe bywają podawane inne tatrzańskie siodła: Krzyżne i Gaborowa Przełęcz (dawniej Raczkowa Przełęcz). W obu przypadkach rzeczywistymi zwornikami są punkty położone nieco powyżej przełęczy[3].
Wyżnia Spadowa Przełączka góruje nad trzema dolinami. Od zachodniej strony jest to Dolina Rybiego Potoku, a dokładniej Czarnostawiański Kocioł. Z przełączki opada do niego depresja, która około 20 m niżej rozgałęzia się. Orograficznie lewe odgałęzienie uchodzi do Spadowego Żlebu. Od południowej strony przełączka wznosi się nad Doliną Żabich Stawów Białczańskich. Na południowy wschód, do Dolinki Spadowej opada z przełączki trawiasty żlebek[3].
Przełęcz jest najdogodniejszym połączeniem Doliny Rybiego Potoku i Doliny Spadowej, a widok z niej jest nieco mniej rozległy niż z Żabiego Szczytu Wyżniego, dla którego stanowi najłatwiejszy dostęp[2].
Drogi wspinaczkowe[edytuj | edytuj kod]
- Od południowego zachodu, z Ciężkiej Przełączki; 0 lub I w skali tatrzańskiej, czas przejścia 10 min
- Od zachodu prawym żlebem; 0+, ze Spadowego Żlebu 10 min
- Od zachodu lewym żlebem; I, ze Spadowego Żlebu 30 min
- Lewą częścią ściany; III, od ścieżki 30 min
- Z Białczańskiej Przełęczy Wyżniej; 0, 20 min
- Z Dolinki Spadowej; 0, 30 min[3].
Historia zdobycia[edytuj | edytuj kod]
Pierwsze odnotowane wejście miało miejsce:
- latem – Janusz Chmielowski, Károly Jordán, Adam Kroebl, Stanisław Krygowski, Tadeusz Łopuszański i przewodnicy Jakub Bachleda, Klemens Bachleda, Jan Karpiel, Jędrzej Marusarz Jarząbek, Jan Stopka Ceberniak, 26 lipca 1905 r. (w trakcie wejścia na Żabi Szczyt Wyżni),
- zimą – Stefan Bernadzikiewicz, Zbigniew Gieysztor, Antoni Kenar, Wiesław Stanisławski, 14 kwietnia 1930 r. (w trakcie wejścia na Żabi Szczyt Wyżni)[2].
-
Widok od zachodu -
Widok z Doliny Białej Wody -
Widok z Doliny za Mnichem
.jpg)
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Tatry Wysokie. Czterojęzyczny słownik nazw geograficznych [online] [dostęp 2020-04-13] [zarchiwizowane z adresu 2006-09-24].
- ↑ a b c d Witold Henryk Paryski, Tatry Wysokie. Przewodnik taternicki. Żabia Przełęcz Wyżnia – Żabia Czuba, t. 7, Warszawa: Sport i Turystyka, 1954.
- ↑ a b c Władysław Cywiński, Grań Żabiego, Poronin: Wydawnictwo Górskie, 1999, ISBN 83-7104-024-5.